Hiểu biết về tuân thủ thuế cho các doanh nghiệp khởi nghiệp

Nhiều startup thường tập trung vào sản phẩm, thị trường và gọi vốn, mà vô tình bỏ qua việc tuân thủ các quy định về thuế. Tuy nhiên, việc này tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý, tài chính. Ngược lại, một startup có hệ thống quản lý thuế rõ ràng, minh bạch không chỉ tuân thủ pháp luật mà còn tạo ấn tượng tốt với các nhà đầu tư và đối tác.

1. Tuân thủ thuế - Không chỉ là nghĩa vụ mà còn là lợi thế cạnh tranh

Với các startup, thuế thường được hiểu đơn thuần là trách nhiệm cần thực hiện theo quy định. Tuy nhiên, nếu nhìn ở góc độ chiến lược, việc tuân thủ thuế còn có thể trở thành một lợi thế cạnh tranh quan trọng.

Khi thực hiện tốt nghĩa vụ thuế, doanh nghiệp không chỉ giảm thiểu rủi ro tài chính, mà còn tạo ra sự minh bạch trong quản trị. Đây là yếu tố giúp xây dựng niềm tin với ngân hàng, quỹ đầu tư và đối tác, từ đó mở ra nhiều cơ hội hợp tác và huy động vốn. Đồng thời, hồ sơ thuế rõ ràng cũng hỗ trợ startup tham gia các gói thầu, ký kết hợp đồng lớn hoặc mở rộng thị trường.

Có thể nói, tuân thủ thuế vừa là nền tảng đảm bảo hoạt động kinh doanh hợp pháp, vừa là “tấm hộ chiếu” giúp startup khẳng định uy tín, tạo dựng vị thế bền vững trên thương trường.

Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế giúp doanh nghiệp khởi nghiệp nâng cao uy tín với đối tác, bên đầu tư.

2. Các loại thuế phổ biến mà Startup cần biết

Khi bước vào hoạt động, doanh nghiệp khởi nghiệp cần nắm rõ những nghĩa vụ thuế cơ bản để đảm bảo vận hành minh bạch và hạn chế rủi ro pháp lý. Một số sắc thuế quan trọng bao gồm:

2.1. Thuế giá trị gia tăng (VAT)

Đây là loại thuế gián thu áp dụng trên hàng hóa, dịch vụ trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Doanh nghiệp cần xác định mình thuộc đối tượng kê khai theo phương pháp khấu trừ hay trực tiếp. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp chủ động trong việc hạch toán chi phí và xác định giá bán sản phẩm, dịch vụ.

2.2. Thuế thu nhập doanh nghiệp (CIT)

Thuế TNDN là loại thuế đánh trên phần lợi nhuận sau khi trừ chi phí hợp lý, hợp lệ của doanh nghiệp. Mức thuế suất phổ thông hiện nay vẫn được áp dụng ở mức 20%, tuy nhiên theo Điều 10 Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 (có hiệu lực từ ngày 01/10/2025) một số trường hợp đặc biệt có mức ưu đãi hoặc quy định riêng:

• 15%: Doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 3 tỷ VND.
• 17%: Doanh nghiệp có tổng doanh thu năm trên 3 tỷ đến không quá 50 tỷ VND.
• 25% - 50%: Các hoạt động đặc thù như khai thác dầu khí, khai thác tài nguyên quý hiếm (bạch kim, vàng, bạc, đất hiếm…).

Nắm rõ về thuế thu nhập doanh nghiệp giúp các startup chủ động quản lý lợi nhuận, tận dụng ưu đãi.

2.3. Thuế thu nhập cá nhân (PIT)

Áp dụng trên thu nhập từ tiền lương, tiền công của người lao động. Doanh nghiệp có trách nhiệm khấu trừ và nộp thay cho nhân viên khi chi trả thu nhập. Việc này vừa là nghĩa vụ pháp lý, vừa giúp tạo sự minh bạch trong quan hệ lao động.

2.4. Các loại thuế và phí khác

Tùy ngành nghề, startup có thể phát sinh thêm các loại thuế khác như:

• Thuế tài nguyên (nếu khai thác khoáng sản, tài nguyên thiên nhiên).
• Thuế tiêu thụ đặc biệt (với rượu bia, thuốc lá, ô tô…).
• Thuế bảo vệ môi trường (với sản phẩm gây tác động tiêu cực tới môi trường như xăng dầu, túi ni-lông).

Xem thêm các chính sách thuế quan trọng từ năm 2025 dành cho doanh nghiệp mới tại: Tìm hiểu về chính sách thuế mới: Hướng dẫn cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ.

3. Các mốc thời gian quan trọng trong năm tài chính

Bên cạnh đó, để đảm bảo tuân thủ đúng quy định, doanh nghiệp khởi nghiệp nên lập kế hoạch quản lý thuế dựa trên những mốc thời gian sau:

Hàng tháng hoặc hàng quý

• Thuế giá trị gia tăng (VAT): Nộp tờ khai theo tháng hoặc quý tùy quy mô và phương pháp kê khai.
• Thuế thu nhập cá nhân (PIT): Doanh nghiệp phải khấu trừ, kê khai và nộp thuế đối với thu nhập trả cho người lao động (nếu có).
  • Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế tháng: chậm nhất ngày 20 của tháng tiếp theo.
  • Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế quý: chậm nhất ngày cuối cùng của tháng đầu quý tiếp theo.
• Thuế thu nhập doanh nghiệp (CIT) tạm nộp theo quý: Nộp chậm nhất ngày 30 của tháng đầu quý sau. Tổng số thuế TNDN đã tạm nộp trong 4 quý không được thấp hơn 80% số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán năm.

Hàng năm

• Báo cáo tài chính năm: Nộp cùng thời hạn với tờ khai quyết toán CIT và PIT.
• Quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp (CIT): Xác định nghĩa vụ thuế cuối cùng sau khi trừ chi phí hợp lệ.
• Quyết toán thuế thu nhập cá nhân (PIT): Tổng hợp thu nhập của người lao động và số thuế đã khấu trừ trong năm.

Thời hạn nộp hồ sơ quyết toán thường là 90 ngày kể từ ngày kết thúc năm tài chính. Ngoài ra, doanh nghiệp cần thường xuyên theo dõi thông báo từ cơ quan thuế để kịp thời cập nhật các quy định mới.

4. Bí quyết quản lý thuế hiệu quả cho Startup

Một hệ thống quản lý thuế tốt không chỉ giúp doanh nghiệp khởi nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí, mà còn hạn chế tối đa rủi ro phát sinh trong quá trình vận hành. Một số bí quyết quan trọng gồm:

• Sử dụng phần mềm kế toán chuyên nghiệp: Các giải pháp kế toán hiện đại giúp tự động hóa việc hạch toán, lập báo cáo và kê khai thuế. Điều này giảm thiểu sai sót do con người, đồng thời tiết kiệm công sức cho đội ngũ vận hành.
• Hợp tác với chuyên gia thuế: Trong giai đoạn đầu khi chưa có nhân sự nội bộ am hiểu sâu, doanh nghiệp nên hợp tác với các công ty dịch vụ kế toán - thuế uy tín. Họ sẽ hỗ trợ tư vấn, thực hiện thủ tục và đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật.
• Lưu trữ hồ sơ, chứng từ khoa học: Mọi hóa đơn, hợp đồng, chứng từ cần được lưu trữ đầy đủ và có hệ thống. Đây là cơ sở quan trọng để phục vụ công tác kiểm tra, thanh tra thuế, đồng thời tạo sự minh bạch trong quản lý tài chính.
• Nắm bắt và tận dụng chính sách ưu đãi thuế: Chính phủ đang triển khai nhiều ưu đãi nhằm hỗ trợ startup và SMEs, đặc biệt trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo. Một số thay đổi và chính sách nổi bật nêu tại Điều 10 Nghị quyết 198/2025/QH15 bao gồm:
  • Miễn thuế TNDN trong 2 năm, giảm 50% trong 4 năm tiếp theo đối với thu nhập từ hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo: Áp dụng cho startup sáng tạo, công ty quản lý quỹ đầu tư khởi nghiệp và tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp.
  • Miễn thuế TNCN trong 2 năm, giảm 50% trong 4 năm tiếp theo đối với thu nhập từ lương, công của chuyên gia, nhà khoa học làm việc tại doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, trung tâm R&D, trung tâm đổi mới sáng tạo: Giúp startup thu hút nhân lực chất lượng cao.
  • Miễn thuế TNCN và TNDN đối với thu nhập từ chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp hoặc quyền mua vốn góp/cổ phần tại doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo: Khuyến khích dòng vốn đầu tư và tạo điều kiện huy động tài chính hợp pháp.

Các startup nên cập nhật thường xuyên chính sách thuế mới để kịp thời điều chỉnh kế hoạch kinh doanh và tận dụng ưu đãi hiệu quả.

Techcombank đồng hành cùng Hộ kinh doanh chuyển đổi lên Doanh nghiệp

Tạo đà bứt phá, mạnh mẽ vươn mình trong kỷ nguyên phát triển kinh tế tư nhân, Techcombank triển khai hệ sinh thái giải pháp linh hoạt, đồng hành cùng các hộ kinh doanh tự tin gia nhập sân chơi doanh nghiệp:

• Tài khoản doanh nghiệp dành cho Doanh nghiệp nhỏ: Trải nghiệm dịch vụ tài chính ưu việt, linh hoạt và an toàn
• Giải pháp vay vốn dành cho Doanh nghiệp nhỏ: Đa dạng giải pháp về vốn; bao gồm giải pháp tín dụng BusinessOne Credit Plus, giải pháp tín dụng kết nối Misa Lending, giải pháp tín dụng linh hoạt; hạn mức đến 50 tỷ VND
• Công cụ quản lý doanh thu:
  • QR cửa hàng - Nhận thanh toán siêu nhanh, vận hành siêu dễ
  • Share Noti - Tính năng chia sẻ giao dịch thành công giúp tiết kiệm thời gian đối soát giao dịch với nhân viên
  • SoftPOS - Chấp nhận thanh toán thẻ, QR ngay trên chính thiết bị di động
  • Loa Bán Hàng - Nhận loa 0 đồng, sử dụng 0 phí
  • Kết nối phần mềm bán hàng Pancake, Sapo, Misa CukCuk, KiotViet - Thuận tiện quản lý doanh thu, hoá đơn điện tử và đóng thuế
• Dịch vụ thanh toán cho Doanh nghiệp nhỏ: Đa dạng gói dịch vụ gồm thanh toán trong nước, chuyển tiền nộp ngân sách nhà nước, thanh toán hoá đơn, thanh toán lương, chuyển tiền đi nước ngoài, giao dịch ngoại tệ, thẻ thanh toán Visa Doanh Nghiệp
• Dịch vụ ngân hàng số: Dễ dàng giao dịch và quản lý tài chính doanh nghiệp nhanh chóng trên mọi nền tảng với giao diện tối ưu, dễ sử dụng

Techcombank đồng hành cùng hộ kinh doanh chuyển đổi sang doanh nghiệp.

Lưu ý quan trọng: Các chính sách thuế có thể thay đổi và được quy định chi tiết trong các văn bản pháp luật mới như Luật Quản lý thuế, Thông tư, Nghị định. Người nộp thuế cần cập nhật thường xuyên thông tin từ các nguồn chính thống như Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính để tuân thủ đúng quy định.

Tuân thủ thuế không phải là một gánh nặng, mà là một phần thiết yếu của quản trị doanh nghiệp. Bằng cách chủ động tìm hiểu, lập kế hoạch và áp dụng các giải pháp quản lý thuế hiệu quả, các startup sẽ không chỉ tuân thủ pháp luật mà còn xây dựng được nền móng vững chắc cho sự phát triển lâu dài.

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo và có thể thay đổi theo từng thời điểm. Để cập nhật chính sách sản phẩm của Techcombank chính xác nhất, vui lòng truy cập các trang sản phẩm từ website Techcombank hoặc liên hệ các phương thức dưới đây:

• Hệ thống chi nhánh/phòng giao dịch Techcombank trên toàn quốc
• Trung tâm Dịch vụ khách hàng (hotline 24/7): 1800 588822 (trong nước) hoặc +84 24 39446699 (quốc tế)
• Email: call_center@techcombank.com.vn