Khám phá:
Vàng là gì mà lại vừa có thể ăn được, vừa xuất hiện trong nước biển, trên cây và cả cơ thể người? Cùng khám phá loạt sự thật thú vị về vàng trong bài viết sau!
Từ xa xưa, vàng đã được xem là biểu tượng của sự giàu có, quyền lực và ổn định tài chính. Ngoài được chế tác thành trang sức và hoặc được mua để đầu tư, vàng còn ẩn chứa rất nhiều điều thú vị. Vậy vàng là gì và đâu là những sự thật khiến kim loại này trở nên đặc biệt? Hãy cùng khám phá qua bài viết sau!
| Bạn đọc lưu ý: Nội dung đề cập trong bài viết được tổng hợp dựa trên thông tin chung của thị trường, không đại diện cho duy nhất các sản phẩm và dịch vụ của Techcombank. |
Vàng (ký hiệu hóa học Au, xuất phát từ từ Latin Aurum) là một kim loại quý hiếm màu vàng ánh kim, có trong tự nhiên và không bị oxy hóa trong môi trường bình thường.
Đơn vị đo lường trọng lượng vàng:
|
Đơn vị |
Tại Việt Nam |
Quốc tế |
Quy đổi |
|
Chỉ vàng |
Phổ biến |
Không dùng |
1 chỉ = 3.75 gram |
|
Cây vàng (Lượng) |
Phổ biến |
Không dùng |
1 cây = 10 chỉ = 37.5 gram |
|
Gram |
Phổ biến gần đây |
Đơn vị chuẩn quốc tế |
1 gram = 0.0267 chỉ |
|
Ounce Troy |
Ít dùng |
Đơn vị chuẩn quốc tế |
1 ounce ≈ 31.1035 gram ≈ 8.3 chỉ |
Đơn vị đo lường trọng lượng vàng:
|
Độ Karat |
Tỷ lệ vàng nguyên chất |
Tỷ lệ hợp kim |
|
24K |
99.99% |
~0,01% |
|
22K |
91.6% |
8,4% |
|
18K |
75% |
25% |
|
14K |
58.3% |
41.7% |
|
10K |
41.7% |
58.3% |
Lưu ý: Karat (K) đo độ tinh khiết vàng, tối đa là 24K.
Vàng – kim loại quý hiếm có ký hiệu hóa học Au – nổi bật với khả năng chống oxy hóa và dễ dát mỏng đến mức ánh sáng có thể xuyên qua.
Theo một ước tính cũ của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), các đại dương trên thế giới thực sự chứa một lượng vàng khổng lồ, ước tính khoảng 20 triệu tấn.
Nếu toàn bộ lượng vàng này được khai thác, tổng giá trị có thể lên tới khoảng 2,143 triệu tỷ USD (theo giá vàng tháng 7/2025 ở mức ~ 3,329 USD/ounce). Tuy nhiên, do nồng độ vàng trong nước biển cực kỳ thấp – chỉ dao động từ 0.01 đến 0.03 phần tỷ – nên việc chiết tách vẫn chưa khả thi về mặt kinh tế với trình độ công nghệ hiện nay.
Các đại dương trên Trái Đất ước tính chứa hàng triệu tấn vàng – nhưng khai thác vẫn là bài toán công nghệ nan giải.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Geoscience đã cung cấp bằng chứng cho thấy động đất có thể là nguyên nhân hình thành các mạch vàng.
Trong quá trình động đất, các khe nứt sâu dưới lòng đất đột ngột mở rộng, làm giảm áp suất của chất lỏng siêu nóng (chứa các khoáng chất hòa tan, bao gồm vàng và thạch anh). Sự giảm áp suất đột ngột này khiến chất lỏng bốc hơi nhanh chóng, và vàng cùng thạch anh sẽ kết tủa, lắng đọng trong các khe nứt, tạo thành các mạch vàng.
Khi động đất xảy ra, áp suất giảm đột ngột khiến vàng và thạch anh kết tinh trong các khe nứt.
Vàng được xếp vào nhóm kim loại quý nhờ độ trơ cao - không dễ dàng phản ứng với các nguyên tố khác, bao gồm oxy, nước, hoặc hầu hết các axit và bazơ thông thường. Vì vậy, cổ vật vàng 3,000 năm tuổi từ Ai Cập vẫn giữ được độ sáng bóng và vàng trở thành biểu tượng của sự trường tồn và giá trị vĩnh cửu.
Các nhà khoa học ước tính rằng phần lớn vàng của Trái Đất không nằm ở lớp vỏ mà chìm sâu trong lõi của hành tinh.
Giả thuyết phổ biến cho rằng trong giai đoạn hình thành ban đầu của Trái Đất, khi hành tinh vẫn còn ở dạng nóng chảy, các kim loại nặng và dày đặc như sắt và niken (cũng như vàng, bạch kim và các nguyên tố nhóm bạch kim khác) đã chìm xuống trung tâm để tạo thành lõi. Ước tính có đủ vàng trong lõi để phủ kín bề mặt Trái Đất với một lớp dày khoảng 0.5 mét.
Giới khoa học ước tính có đủ vàng trong lõi Trái Đất để phủ kín bề mặt hành tinh.
Giá vàng là kết quả của sự tương tác phức tạp giữa nhiều yếu tố, vượt ra ngoài quy luật cung cầu cơ bản như:
Vàng 24 karat (99,99% vàng nguyên chất) có độ cứng rất thấp trên thang đo Mohs. Với đặc tính mềm dẻo, loại vàng này dễ bị biến dạng, trầy xước hoặc móp méo khi va chạm hoặc sử dụng thường xuyên.
Trang sức thường không được chế tác từ vàng nguyên chất, mà thay vào đó sử dụng hợp kim vàng – được pha trộn với các kim loại khác như đồng, bạc, niken hoặc palladium để tăng độ cứng, độ bền cho sản phẩm và đồng thời tạo ra các sắc độ khác nhau như vàng trắng, vàng hồng hay vàng champagne.
Dưới đây là 24 con số thú vị về vàng theo chia sẻ từ Hội đồng Vàng Thế giới:
|
STT |
Con số |
Sự thật thú vị |
|
1 |
11.2 triệu |
Sợi vàng dày 5 micron có thể quấn quanh Trái Đất 11.2 triệu vòng |
|
2 |
2808 °C |
Điểm sôi của vàng là 2808 độ C |
|
3 |
31,103 gam |
Một ounce vàng troy nặng khoảng 31,103 gam |
|
4 |
1 oz |
Cục vàng 1 ounce còn hiếm hơn kim cương 5 carat |
|
5 |
37 °C |
Vàng dẫn nhiệt tốt, nhanh đạt nhiệt độ cơ thể người |
|
6 |
1064 °C |
Nhiệt độ nóng chảy của vàng là 1064 độ C |
|
7 |
187,200 tấn |
Tổng lượng vàng khai thác từ thời cổ đại đến nay |
|
8 |
1885 |
Cơn sốt vàng Nam Phi bắt đầu khi George Harrison phát hiện mỏ vàng |
|
9 |
22 m³ |
Tất cả vàng từng khai thác có thể chứa trong khối 22 mét khối |
|
10 |
49% |
49% vàng khai thác hiện nay dùng trong ngành trang sức |
|
11 |
49ers |
Tên gọi của 40,000 thợ mỏ trong Cơn sốt vàng California 1849 |
|
12 |
200 |
Caesar tặng 200 đồng vàng cho mỗi lính sau khi thắng trận |
|
13 |
90% |
90% vàng trên thế giới được khai thác sau Cơn sốt vàng California |
|
14 |
750 phần/1.000 |
Vàng 18K = 75% vàng nguyên chất |
|
15 |
80 cm |
Đồng tiền vàng lớn nhất thế giới nặng 1 tấn, đường kính 80 cm |
|
16 |
50 dặm |
1 ounce vàng có thể kéo thành sợi dài tới 50 dặm (80 km) |
|
17 |
2.316 oz troy |
Khối vàng lớn nhất từng tìm thấy: 'Welcome Stranger' năm 1869 |
|
18 |
79 |
Số hiệu nguyên tử của vàng là 79 |
|
19 |
400 oz troy |
Đơn vị chuẩn giao dịch vàng: thỏi 400 ounce troy |
|
20 |
530.000 thỏi |
Fed Mỹ đang nắm giữ 6.700 tấn vàng = 530,000 thỏi vàng |
|
21 |
4.600 tấn |
Lượng vàng dự trữ tại Fort Knox Hoa Kỳ |
|
22 |
15,000 tấn |
Ước tính có thể trích xuất 15,000 tấn vàng từ các đại dương |
|
23 |
9 m² |
1 ounce vàng có thể rèn thành tấm mỏng diện tích 9 mét vuông |
|
24 |
0.000018 cm |
Vàng có thể dát mỏng chỉ 0.000018 cm và dài tới 80 km |
Tiết kiệm vàng phù hợp khi:
Vàng là gì? Vàng không chỉ là một loại tài sản vật chất có giá trị cao, mà còn là biểu tượng của sự ổn định và bền vững. Dù dưới góc nhìn khoa học, lịch sử hay đầu tư, vàng luôn giữ một vai trò đặc biệt trong hành trình tích lũy và bảo vệ tài sản của mỗi cá nhân.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo và có thể thay đổi theo từng thời điểm.
