Chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp là bước phát triển quan trọng giúp mở rộng quy mô, nâng cao uy tín và tiếp cận nhiều cơ hội kinh doanh mới. Tuy nhiên, quá trình này cũng đặt ra không ít câu hỏi về thủ tục, thuế, vốn, nhân sự và quản lý tài chính. Bài viết dưới đây tổng hợp những thắc mắc thường gặp cùng các sai lầm phổ biến mà chủ hộ cần tránh để việc chuyển đổi diễn ra suôn sẻ, hiệu quả và tuân thủ đúng quy định pháp luật.
| Bạn đọc lưu ý: Nội dung đề cập trong bài viết được tổng hợp dựa trên thông tin chung của thị trường, không đại diện cho duy nhất các sản phẩm và dịch vụ của Techcombank. |
1. Tại sao nên chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp?
- Ưu đãi về thủ tục hành chính, thuế và lệ phí: Nhà nước có chính sách hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi như: chấm dứt nộp thuế môn bài từ 1/1/2026; miễn 100% thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 3 năm đầu; cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm dùng chung, dịch vụ tư vấn pháp lý, đào tạo về quản trị doanh nghiệp, kế toán, thuế, nhân sự… cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
- Minh bạch hóa nghĩa vụ thuế và tài chính: Việc áp dụng hệ thống kế toán và báo cáo tài chính chuẩn mực giúp doanh nghiệp minh bạch dòng tiền, nâng cao uy tín và dễ dàng tiếp cận nguồn vốn ngân hàng.
- Mở rộng cơ hội kinh doanh và nâng cao uy tín: Doanh nghiệp có tư cách pháp nhân, đủ điều kiện ký hợp đồng lớn, tham gia đấu thầu và hợp tác với đối tác trong ngoài nước, qua đó nâng tầm thương hiệu trên thị trường.
- Chuyên nghiệp hóa mô hình quản trị: Cơ cấu tổ chức, hệ thống kế toán - nhân sự - tài chính được chuẩn hóa, giúp nâng cao hiệu quả vận hành, kiểm soát rủi ro và dễ dàng mở rộng quy mô hoạt động.
- Đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội: Chuyển đổi giúp hoạt động kinh doanh ổn định, tạo thêm việc làm, tăng nguồn thu ngân sách và góp phần thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển bền vững.
Hộ kinh doanh nên chuyển đổi lên doanh nghiệp để mở rộng quy mô, tận dụng chính sách pháp lý và nâng cao uy tín thương hiệu.
2. Giải đáp các câu hỏi thường gặp khi chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp
2.1. Câu hỏi 1: Thủ tục pháp lý để chuyển đổi gồm những gì?
Hộ kinh doanh cần chuẩn bị hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp, bao gồm: giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp, điều lệ, danh sách thành viên hoặc cổ đông sáng lập, bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân/tổ chức tham gia (trừ trường hợp kê khai số định danh cá nhân), bản sao Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, cần thực hiện công bố thông tin trên Cổng thông tin quốc gia và thực hiện các thủ tục về thuế.
2.2. Câu hỏi 2: Vốn điều lệ và vốn pháp định khác nhau ra sao? Cần bao nhiêu vốn là đủ?
Vốn điều lệ là số vốn do chủ doanh nghiệp tự đăng ký, thể hiện cam kết trách nhiệm tài chính. Vốn pháp định là mức vốn tối thiểu bắt buộc theo quy định với một số ngành nghề đặc thù (như ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản…). Hiện pháp luật không quy định mức vốn điều lệ tối thiểu hay tối đa, nên doanh nghiệp có thể linh hoạt xác định mức vốn điều lệ phù hợp năng lực tài chính và quy mô hoạt động.
Doanh nghiệp có thể linh hoạt xác định mức vốn điều lệ phù hợp năng lực tài chính và quy mô hoạt động.
2.3. Câu hỏi 3: Nghĩa vụ thuế sẽ thay đổi như thế nào?
Khi chuyển sang doanh nghiệp, mô hình sẽ chịu các loại thuế như thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), thuế thu nhập cá nhân (TNCN) khấu trừ cho nhân viên và một số loại thuế đặc thù khác tùy ngành. Việc kê khai và nộp thuế được thực hiện định kỳ, minh bạch hơn so với hình thức hộ kinh doanh.
Xem thêm: Các khoản thuế, phí cố định bạn cần biết khi chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp.
2.4. Câu hỏi 4: Có bắt buộc phải có kế toán và sử dụng hóa đơn điện tử không?
Doanh nghiệp bắt buộc phải thực hiện chế độ kế toán theo quy định và phát hành hóa đơn điện tử cho các giao dịch bán hàng, cung cấp dịch vụ. Chủ doanh nghiệp nên thiết lập bộ máy kế toán riêng biệt tại doanh nghiệp hoặc hợp tác với các đơn vị dịch vụ kế toán chuyên nghiệp. Ngoài ra, có thể sử dụng phần mềm kế toán điện tử để tối ưu quy trình làm việc.
2.5. Câu hỏi 5: Các vấn đề về lao động, bảo hiểm xã hội cần xử lý thế nào?
Khi doanh nghiệp có nhân viên, cần ký hợp đồng lao động, đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho người lao động theo đúng tỷ lệ quy định. Việc này không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp luật mà còn giúp xây dựng môi trường làm việc ổn định, bền vững.
3. 5 Sai lầm phổ biến cần tránh khi chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp
3.1. Không tìm hiểu kỹ về loại hình doanh nghiệp
Một trong những sai lầm phổ biến nhất khi chuyển đổi là lựa chọn sai loại hình doanh nghiệp. Việc này ảnh hưởng trực tiếp đến cơ cấu quản trị, phạm vi trách nhiệm pháp lý, quyền lợi của các thành viên góp vốn và định hướng phát triển dài hạn.
- Chọn công ty cổ phần khi quy mô còn nhỏ: Nhiều hộ kinh doanh kỳ vọng phát triển nhanh nên chọn loại hình cổ phần ngay từ đầu. Tuy nhiên, công ty cổ phần phù hợp hơn với quy mô lớn, có nhiều cổ đông và quy trình quản trị phức tạp. Với quy mô nhỏ, việc quản lý trở nên tốn kém và thiếu linh hoạt.
- Chọn công ty TNHH một thành viên nhưng có nhiều người góp vốn: Trường hợp này dễ phát sinh tranh chấp do pháp luật chỉ công nhận một chủ sở hữu duy nhất. Những người khác không có quyền lợi pháp lý rõ ràng, buộc phải thay đổi loại hình sau này, gây tốn kém chi phí và thời gian.
Để tránh rủi ro, cần xác định loại hình phù hợp ngay từ đầu:
- Doanh nghiệp một chủ sở hữu: Nên chọn Công ty TNHH một thành viên - dễ quản lý, thủ tục đơn giản.
- Có từ 2 đến 50 thành viên góp vốn: Nên chọn Công ty TNHH hai thành viên trở lên - phù hợp với nhóm đối tác nhỏ và vừa, quản trị linh hoạt.
- Định hướng mở rộng hoặc kêu gọi đầu tư: Nên chọn Công ty cổ phần - thuận lợi trong huy động vốn, niêm yết và phát triển dài hạn.
Hộ kinh doanh nên cân nhắc kỹ để lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp.
3.2. Đánh giá sai về các chi phí vận hành
Nhiều hộ kinh doanh thường chỉ tính đến chi phí ban đầu mà bỏ qua các khoản phát sinh sau khi chuyển đổi như: chi phí kế toán, nhân sự, bảo hiểm xã hội, phần mềm quản lý hay thuế định kỳ. Việc không dự trù đầy đủ khiến doanh nghiệp dễ mất cân đối dòng tiền trong giai đoạn đầu.
Do đó, trước khi chuyển đổi, cần lập bảng dự toán chi phí vận hành tối thiểu trong 6 - 12 tháng đầu, đồng thời dự phòng quỹ dự trữ tài chính để đảm bảo hoạt động ổn định.
3.3. Không tách bạch tài chính cá nhân và công ty
Một lỗi thường gặp là tiếp tục sử dụng chung tài khoản cá nhân cho hoạt động kinh doanh sau khi đã thành lập doanh nghiệp. Điều này khiến dòng tiền không minh bạch, khó kiểm soát chi phí và có thể gây rủi ro pháp lý khi cơ quan thuế kiểm tra.
Giải pháp là mở tài khoản doanh nghiệp riêng, sử dụng hóa đơn và chứng từ hợp lệ cho mọi giao dịch. Điều này không chỉ giúp quản lý tài chính minh bạch mà còn tạo thuận lợi khi làm việc với ngân hàng hoặc đối tác đầu tư.
Minh bạch về chi phí ngay từ đầu giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả, quản lý dòng tiền thông suốt và tránh rủi ro pháp lý.
3.4. Bỏ qua việc xây dựng quy trình quản lý nội bộ
Doanh nghiệp mới thường chưa có quy trình rõ ràng trong phê duyệt chi tiêu, quản lý hàng hóa, hợp đồng hay nhân sự, dẫn đến thất thoát hoặc chồng chéo trong vận hành. Ngay từ đầu, cần thiết lập quy trình nội bộ gồm: quy trình thanh toán, kiểm soát chi phí, ký kết hợp đồng, quản lý dữ liệu và báo cáo. Có thể tham khảo các phần mềm ERP để tối ưu hiệu quả.
3.5. Thiếu một kế hoạch kinh doanh bài bản
Nhiều hộ kinh doanh sau khi chuyển đổi vẫn duy trì cách vận hành ngắn hạn, không xây dựng chiến lược kinh doanh rõ ràng. Điều này khiến doanh nghiệp thiếu định hướng, khó mở rộng và mất cơ hội cạnh tranh.
Trước khi chuyển đổi, nên xây dựng kế hoạch kinh doanh 1 - 3 năm với các mục tiêu cụ thể về doanh thu, thị phần, nhân sự và tài chính. Một kế hoạch rõ ràng giúp định hình chiến lược phát triển bền vững, đồng thời tạo niềm tin với ngân hàng, nhà đầu tư và đối tác.
|
Techcombank đồng hành cùng Hộ kinh doanh chuyển đổi lên Doanh nghiệp
Tạo đà bứt phá, mạnh mẽ vươn mình trong kỷ nguyên phát triển kinh tế tư nhân, Techcombank triển khai giải pháp toàn diện với mục tiêu đồng hành cùng các hộ kinh doanh tự tin gia nhập sân chơi doanh nghiệp:
- Miễn phí giao dịch trên ngân hàng số Techcombank Business: Miễn phí chuyển tiền nội địa trọn đời, phí chuyển tiền quốc tế online năm đầu, chi lương, thanh toán hoá đơn,... Dễ dàng giao dịch và quản lý tài chính doanh nghiệp nhanh chóng trên mọi nền tảng.
- Giải pháp vay vốn cấp sẵn dành riêng cho Doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ kinh doanh: Hạn mức vay đến 30 tỷ đồng, lãi suất cạnh tranh cùng đặc quyền vay không tài sản đảm bảo sau khi đủ thời gian giao dịch tại Techcombank
- Công cụ quản lý doanh thu:
- Hoàn đến 3.5 triệu đồng khi nhận thanh toán qua POS, QR
- Nhận loa 0 đồng, sử dụng 0 phí.
- Giao dịch qua SoftPOS phí cạnh tranh chỉ 0.6% khi thanh toán qua thẻ VISA.
- Kết nối phần mềm bán hàng Pancake, Sapo, Misa CukCuk, KiotViet - Thuận tiện quản lý doanh thu, hoá đơn điện tử và đóng thuế
- Một lần chi lương, nhân ba lợi ích:
- Dành cho doanh nghiệp: Miễn phí chuyển tiền quốc tế online, giảm lãi suất vay đến 0.5%/năm
- Dành cho nhân viên: Miễn phí phát hành, hoàn phí thường niên thẻ tín dụng, cấp hạn mức vay tín chấp lên đến 6 lần lương
- Dành cho chủ doanh nghiệp, kế toán trưởng và người đại diện pháp luật: Tặng 2 lượt phòng chờ sân bay/người, trải nghiệm hội viên ưu tiên trong 12 tháng
- Tăng trưởng doanh số bán hàng với Shop Deals: Không phí dịch vụ, không phí nền tảng, dễ dàng tiếp cận đến 15 triệu khách hàng trên Techcombank Rewards và OneU.
|
Techcombank đồng hành cùng hộ kinh doanh chuyển đổi sang doanh nghiệp.
Chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp không chỉ là thay đổi hình thức pháp lý mà còn là bước chuyển mình trong tư duy quản trị và chiến lược phát triển. Khi chuẩn bị kỹ về pháp lý, tài chính, nhân sự và kế hoạch vận hành, doanh nghiệp mới sẽ có nền tảng vững chắc để phát triển bền vững và hội nhập sâu hơn vào thị trường.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo và có thể thay đổi theo từng thời điểm. Để cập nhật chính sách sản phẩm của Techcombank chính xác nhất, vui lòng truy cập các trang sản phẩm từ website Techcombank hoặc liên hệ các phương thức dưới đây:
