Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu, các hoạt động sản xuất và kinh doanh bền vững và bảo vệ môi trường ngày càng quan trọng. Các mô hình kinh doanh thân thiện với môi trường đang ngày càng phổ biến. Một trong những xu hướng mới trong tài chính hiện nay là “Ngân hàng xanh”. Đây là một mô hình giúp phát triển kinh tế và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Vậy ngân hàng xanh là gì? Nó ảnh hưởng thế nào đến kinh tế và môi trường? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
| Bạn đọc lưu ý: Nội dung bài viết được tổng hợp dựa trên thông tin chung của thị trường, không đại diện cho duy nhất sản phẩm và dịch vụ của Techcombank. |
1. Ngân hàng xanh là gì và đặc điểm của ngân hàng xanh
1.1. Khái niệm ngân hàng xanh là gì?
Ngân hàng xanh (Green Banking) là khái niệm chỉ các tổ chức tài chính hoạt động với mục tiêu bảo vệ môi trường và thúc đẩy phát triển bền vững.
Ngân hàng xanh không chỉ tập trung vào lợi nhuận như ngân hàng truyền thống mà còn tích hợp các yếu tố kinh tế, xã hội và môi trường (ESG - Environmental, Social, Governance) vào chiến lược phát triển dài hạn. Điều này được thể hiện qua 2 khía cạnh chính:
- Thứ nhất, xanh trong hoạt động vận hành: Ngân hàng triển khai các sáng kiến giảm phát thải CO2, tiết kiệm tài nguyên và bảo vệ môi trường, như tái chế rác thải và đẩy mạnh số hóa (ngân hàng số) để giảm tác động môi trường từ hoạt động nội tại.
- Thứ hai, xanh trong hoạt động kinh doanh: Ngân hàng tài trợ cho các khách hàng, dự án xanh, bền vững như phát triển năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió), xử lý nước thải, trồng rừng; đồng thời khuyến khích khách hàng tham gia bảo vệ môi trường thông qua sản phẩm tài chính xanh và các chiến dịch cộng đồng.
1.2. Đặc điểm của ngân hàng xanh
Ngân hàng xanh mang những đặc trưng nổi bật, vừa góp phần bảo vệ môi trường, vừa thể hiện sự đổi mới trong cách thức hoạt động và cung cấp dịch vụ. Nghiên cứu của Lalon (2015) đã chỉ ra một số đặc điểm chính của ngân hàng xanh, bao gồm:
- Triển khai các dịch vụ điện tử và tự động hóa: Ngân hàng xanh thúc đẩy việc sử dụng các nền tảng giao dịch trực tuyến, ứng dụng di động và các dịch vụ ngân hàng số nhằm giảm thiểu sử dụng giấy tờ, từ đó hạn chế tác động đến tài nguyên rừng và môi trường.
- Ưu tiên đầu tư vào các dự án xanh: Các ngân hàng này chủ động tài trợ cho các dự án năng lượng tái tạo, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, giúp giảm thiểu ô nhiễm và bảo vệ hệ sinh thái.
- Quan tâm đến các mục tiêu xã hội và phát triển bền vững: Ngoài lợi ích kinh tế, ngân hàng xanh còn quan tâm đến các giá trị xã hội, phát triển cộng đồng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
- Hỗ trợ và tư vấn cho khách hàng: Ngân hàng không chỉ cung cấp vốn mà còn hỗ trợ khách hàng trong việc thực hiện các dự án giảm thiểu ô nhiễm, đồng thời tư vấn để đảm bảo các hoạt động kinh doanh tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường.
- Nâng cao năng lực đánh giá: Cả cán bộ ngân hàng và khách hàng đều được đào tạo, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của các hoạt động thân thiện với môi trường, từ đó thay đổi cách tiếp cận trong quản lý tài chính và đầu tư.
Ngân hàng xanh là gì và các đặc điểm của ngân hàng xanh.
2. Ưu điểm và tác động của ngân hàng xanh
Ngân hàng xanh không chỉ có lợi cho các tổ chức tài chính mà còn tạo ra những tác động tích cực đối với nền kinh tế và môi trường:
2.1. Ưu điểm của ngân hàng xanh
- Bảo vệ môi trường: Các ngân hàng xanh tập trung vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, giúp bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và giảm thiểu ô nhiễm. Thông qua việc tài trợ cho các dự án năng lượng tái tạo, bảo vệ rừng, xử lý chất thải hiệu quả và giảm phát thải khí nhà kính. Các sáng kiến này giúp giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và bảo vệ các hệ sinh thái tự nhiên.
- Tiết kiệm chi phí vận hành: Việc triển khai và áp dụng công nghệ số, giảm sử dụng tài nguyên (giấy, điện) giúp ngân hàng cắt giảm chi phí hoạt động. Các dịch vụ như thanh toán điện tử, vay tín dụng trực tuyến, và mở tài khoản số không chỉ nâng cao hiệu quả hoạt động ngân hàng mà còn giúp người dùng tiết kiệm thời gian, chi phí, giảm thiểu phát thải carbon, đồng thời tạo điều kiện cho việc phổ biến rộng rãi các dịch vụ tài chính xanh.
- Nâng cao uy tín thương hiệu: Ngân hàng xanh xây dựng hình ảnh tích cực trong cộng đồng, tạo lợi thế cạnh tranh so với các ngân hàng truyền thống.
- Tăng trưởng lợi nhuận lâu dài: Bằng cách đầu tư vào các dự án xanh, ngân hàng có thể tận dụng các ưu đãi từ chính phủ và các tổ chức quốc tế, từ đó giảm rủi ro tài chính và tối ưu hóa lợi nhuận. Ngoài ra, xu hướng đầu tư vào các doanh nghiệp xanh đang gia tăng, giúp các ngân hàng có thêm cơ hội hợp tác và phát triển.
2.2. Tác động của ngân hàng xanh
- Tác động tích cực đến nền kinh tế: Ngân hàng xanh giúp thúc đẩy các ngành công nghiệp xanh, mở ra cơ hội việc làm trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, công nghệ sạch và bảo vệ môi trường. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường mà còn cho nền kinh tế.
- Khuyến khích đầu tư vào các ngành xanh: Ngân hàng xanh giúp thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp xanh, chẳng hạn như năng lượng tái tạo, giao thông sạch, và sản xuất thân thiện với môi trường. Các khoản vay và hỗ trợ tài chính từ ngân hàng sẽ giúp các doanh nghiệp này phát triển mạnh mẽ hơn.
- Tác động đến môi trường: Ngân hàng xanh đóng vai trò quan trọng trong việc giảm lượng khí thải carbon và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên thông qua việc tài trợ cho các dự án năng lượng sạch và sử dụng nguồn tài nguyên bền vững.
- Tác động đến xã hội: Nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của bảo vệ môi trường, khuyến khích lối sống xanh và cải thiện sức khỏe cộng đồng nhờ giảm ô nhiễm.
3. Tương lai của ngân hàng xanh
Với xu hướng toàn cầu hóa và sự gia tăng các vấn đề về môi trường, tương lai của ngân hàng xanh là vô cùng rộng mở. Các ngân hàng ngày càng nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc phát triển bền vững và đang điều chỉnh chiến lược hoạt động của mình theo hướng này. Các sáng kiến và công nghệ mới trong lĩnh vực ngân hàng điện tử và Fintech cũng đang tạo cơ hội để phát triển ngân hàng xanh hiệu quả hơn, từ việc giảm tiêu thụ giấy, điện, đến việc áp dụng các công nghệ xanh vào việc cung cấp dịch vụ tài chính.
Ngoài ra, các cơ chế và chính sách từ chính phủ các quốc gia cũng đang dần hỗ trợ và khuyến khích các ngân hàng áp dụng mô hình xanh, như các ưu đãi về thuế, chính sách bảo vệ môi trường và các tiêu chuẩn ESG (Environmental, Social, Governance) ngày càng chặt chẽ.
Ngân hàng xanh đang dần trở thành xu hướng tất yếu trong ngành tài chính.
4. Các công cụ tài chính xanh tiêu biểu của ngân hàng xanh
Ngân hàng xanh không chỉ tồn tại dưới hình thức các sản phẩm tài chính xanh mà còn có những ứng dụng thực tế trong hoạt động của các ngân hàng. Một số sản phẩm và ứng dụng tiêu biểu có thể kể đến bao gồm:
- Khoản vay xanh: Các ngân hàng cung cấp các khoản vay ưu đãi cho các dự án năng lượng tái tạo, bảo vệ môi trường. Ví dụ, các dự án điện mặt trời, gió hay các công trình xanh sẽ nhận được những khoản vay với lãi suất ưu đãi hơn so với các khoản vay thông thường. Techcombank cũng cung cấp các sản phẩm cho vay xanh, được thiết kế riêng để đáp ứng nhu cầu của từng ngành nghề, đảm bảo sự phù hợp và hiệu quả tối ưu.
- Trái phiếu xanh cho khách hàng doanh nghiệp: Một số ngân hàng xanh hỗ trợ phát hành/đầu tư vào trái phiếu xanh cho các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, công nghệ sạch, hoặc sản phẩm sinh thái. Các trái phiếu xanh này không chỉ mang lại lợi nhuận mà còn tạo ra tác động tích cực đến môi trường.
- Trái phiếu xanh do ngân hàng phát hành: Trái phiếu xanh là công cụ ngân hàng phát hành để huy động vốn để tài trợ cho các dự án môi trường như năng lượng tái tạo, xây dựng bền vững. Số tiền thu được dùng trực tiếp cho các dự án xanh. Techcombank đã phát hành trái phiếu xanh năm 2024, theo khung trái phiếu xanh tuân thủ chuẩn quốc tế (ICMA), được S&P Global Ratings đánh giá "Medium Green", là mức cao thứ hai trong thang đánh giá Shade of Green của S&P Global Rating, thể hiện cam kết mạnh mẽ với tài chính bền vững.
- Quỹ đầu tư xanh: Các ngân hàng xanh cũng phát triển các quỹ đầu tư đặc biệt, nhắm đến các doanh nghiệp và dự án có tính bền vững cao. Những quỹ này thu hút các nhà đầu tư mong muốn đóng góp vào bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
- Dịch vụ ngân hàng số: Các ngân hàng xanh đang phát triển các dịch vụ ngân hàng số, giúp giảm thiểu việc sử dụng tài nguyên giấy và tiết kiệm năng lượng, đồng thời cung cấp các dịch vụ tài chính thuận tiện và dễ dàng tiếp cận. Trong đó, Techcombank Mobile là ứng dụng ngân hàng số của Techcombank với tích hợp nhiều tính năng ưu việt như: Chuyển tiền và thanh toán, gửi tiết kiệm online, đầu tư, các giải pháp vay, quản lý chi tiêu,...
>>> Tìm hiểu chi tiết cách sử dụng Techcombank Mobile, khách hàng có thể tham khảo tại Hướng dẫn sử dụng Techcombank Mobile.
- Thẻ ngân hàng xanh: Thông qua việc sử dụng các loại thẻ xanh (thẻ tín dụng, thẻ thanh toán), các ngân hàng đã đóng góp tiền cho các tổ chức bảo vệ môi trường thông qua mỗi đơn vị tiền tệ chi tiêu bằng thẻ. Một trong những sản phẩm tài chính xanh nổi bật từ Techcombank là thẻ thanh toán Techcombank Visa Eco, mang lại trải nghiệm tiêu dùng bền vững với những tính năng độc đáo: khả năng đo lường khí nhà kính (CO₂) phát thải ra môi trường qua mỗi giao dịch, bù đắp lượng CO₂ phát thải bằng việc kết nối với các dự án bảo vệ môi trường tại Việt Nam như: Sản xuất năng lượng tái sinh, trồng rừng, giảm rác thải... với một khoản phí đóng góp/tài trợ/mua tín chỉ carbon của các dự án...
Thẻ thanh toán Techcombank Visa Eco - Sản phẩm tài chính nổi bật của ngân hàng xanh.
>>> Khám phá thêm các tính năng, ưu đãi và cách mở thẻ Eco trong bài viết: 10+ điều cần biết về Visa Debit Eco Card đầu tiên tại Việt Nam.
5. 11 lĩnh vực dự án xanh Techcombank tập trung hỗ trợ
Được dẫn dắt bởi tầm nhìn của Ngân hàng về “Chuyển đổi ngành tài chính, nâng tầm giá trị sống”, cùng với sứ mệnh dẫn đầu quá trình chuyển đổi số của ngành tài chính, giúp khách hàng cá nhân và doanh nghiệp không ngừng phát triển bền vững, Techcombank đang nỗ lực không ngừng để tạo ra giá trị bền vững cho khách hàng và đối tác.
Với tầm nhìn đó, Techcombank đã trở thành Ngân hàng tư nhân đầu tiên tại Việt Nam ban hành Khung Trái Phiếu Xanh tuân thủ theo các khuyến nghị của Nguyên Tắc Trái Phiếu Xanh 2021 do Hiệp hội thị trường vốn quốc tế (ICMA) phát hành.
Theo đó, nguồn vốn thu được từ phát hành Trái Phiếu Xanh sẽ được Techcombank sử dụng để tài trợ các dự án của Khách hàng đem lại các lợi ích môi trường, thúc đẩy sự phát triển bền vững, và ứng phó với biến đổi khí hậu. Dưới đây là các lĩnh vực dự án xanh mà Techcombank tập trung hỗ trợ:
- Năng lượng tái tạo và năng lượng sạch: Techcombank ưu tiên tài trợ các dự án đầu tư, xây dựng và vận hành các cơ sở sản xuất năng lượng tái tạo như năng lượng gió, năng lượng mặt trời,...
- Công nghiệp xanh: Lĩnh vực này bao gồm các dự án tiết kiệm tài nguyên như năng lượng, nước trong sản xuất công nghiệp; giảm thiểu phát thải khí nhà kính và ô nhiễm môi trường,...
- Cung cấp các dịch vụ bảo vệ môi trường và tiết kiệm tài nguyên: Techcombank hỗ trợ các dịch vụ tiết kiệm năng lượng và các dịch vụ bảo vệ môi trường.
- Giao thông bền vững: Lĩnh vực này tập trung vào phát triển hạ tầng giao thông bền vững như xây dựng hệ thống đèn đường thông minh sử dụng năng lượng mặt trời; giảm phát thải từ phương tiện giao thông thông qua đầu tư, sản xuất, sử dụng và kinh doanh xe điện (ô tô điện, xe máy điện),...
- Công trình xây dựng xanh: Các dự án xây dựng và cải tạo công trình dân dụng, khu công nghiệp tiết kiệm năng lượng, nước và tài nguyên được Techcombank ưu tiên hỗ trợ. Nhà băng cũng tài trợ sản xuất và quản lý vật liệu xây dựng bền vững, thân thiện với môi trường; đồng thời khuyến khích các công trình đạt chứng chỉ xanh.
- Nông nghiệp xanh: Techcombank hỗ trợ sản xuất nông nghiệp hiện đại theo hướng hội nhập . Ngoài ra, ngân hàng tài trợ nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, và nông nghiệp các-bon thấp nhằm giảm phát thải khí nhà kính và thích ứng thông minh với biến đổi khí hậu.
- Lâm nghiệp bền vững: Các dự án bảo tồn và phát triển rừng, bảo tồn và quản lý rừng.
- Quản lý nước bền vững tại khu vực đô thị và nông thôn: Techcombank hỗ trợ các dự án quản lý nước bền vững ở đô thị như cải tạo hệ thống cấp nước sinh hoạt; thu gom, xử lý và tái sử dụng nước mưa. Ở khu vực nông thôn, ngân hàng tài trợ cơ sở hạ tầng thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp, đảm bảo cung cấp nước hiệu quả và bền vững.
- Xử lý chất thải và phòng chống ô nhiễm: Lĩnh vực này bao gồm các dự án xử lý nước thải, xử lý rác thải như thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp và chất thải nguy hại. Techcombank cũng hỗ trợ các dự án phòng chống ô nhiễm; giảm thiểu ô nhiễm không khí như kiểm soát bụi, khí thải.
- Bảo tồn đa dạng sinh học trên cạn và dưới nước, thích ứng với biến đổi khí hậu: Các dự án được hỗ trợ bao gồm xây dựng khu bảo tồn thiên nhiên; khôi phục sinh thái; và phòng chống thiên tai.
- Tái chế và tái sử dụng các nguồn tài nguyên: Techcombank khuyến khích các dự án tái sử dụng tài nguyên với mục tiêu giảm thiểu tác động môi trường mà còn tạo ra giá trị kinh tế từ việc tái chế và tái sử dụng hiệu quả.
Những lĩnh vực trên thể hiện cam kết của Techcombank trong việc hỗ trợ các sáng kiến xanh, góp phần xây dựng nền kinh tế bền vững và bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai.
>>> Bạn có thể tham khảo thêm chi tiết Khung trái phiếu xanh của Techcombank.
Như vậy, ngân hàng xanh không chỉ là một xu hướng tài chính, mà còn là một yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và xây dựng nền kinh tế bền vững. Bằng cách kết hợp giữa tài chính và bảo vệ môi trường, ngân hàng xanh không chỉ góp phần thúc đẩy nền kinh tế mà còn tạo ra những tác động tích cực lâu dài đối với cộng đồng. Trong tương lai, với sự tiến bộ của công nghệ và chính sách hỗ trợ mạnh mẽ, ngân hàng xanh sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, trở thành một trong những mô hình tài chính chủ đạo, đáp ứng nhu cầu về sự bền vững và bảo vệ môi trường. Các ngân hàng sẽ cần phải tiếp tục sáng tạo và đầu tư vào các dự án bảo vệ tài nguyên, qua đó không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững cho thế hệ mai sau.
Khách hàng lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo và có thể thay đổi theo từng thời điểm. Để cập nhật chính sách mới nhất của Techcombank, quý khách vui lòng truy cập website https://techcombank.com hoặc liên hệ các phương thức dưới đây:
