Quỹ trái phiếu Techcom (TCBF)
Quỹ cổ phiếu Techcom Top 30 (TCEF)
Quỹ đầu tư Cổ phiếu Ngân hàng và tài chính Techcom (TCFIN)
Quỹ đầu tư Cổ phiếu Doanh nghiệp vừa và nhỏ Techcom (TCSME)
Quỹ đầu tư Cổ phiếu Bất động sản Techcom (TCRES)
Quỹ đầu tư Cân bằng Linh hoạt Techcom (TCFF)
Global Prime
Bảo hiểm sức khỏe cao cấp với quyền lợi bảo vệ sức khỏe tới 125 tỷ VND, tận hưởng dịch vụ y tế cao cấp trên toàn thế giớiAn tâm đồng hành
Bảo vệ bạn và gia đình trước rủi ro về sức khỏe, hỗ trợ tài chính khi mất giảm thu nhậpBảo hiểm chăm sóc sức khỏe toàn diện
Bảo hiểm sức khỏe toàn diện giúp bạn an tâm về sức khỏe mà không lo gánh nặng tài chínhKhỏe trọn vẹn vượt trội
Bảo vệ vượt trội giúp bạn an tâm và chủ động tạo dựng kế hoạch cho tương laiKhỏe bình an vượt trội
Bảo vệ bạn vững vàng trước những rủi ro lớn để xây dựng nền tảng tài chính chắc chắnVững tương lai vượt trội
Bảo vệ bạn vững vàng trước những rủi ro lớn và linh hoạt tích lũy tài chính an toànChọn đúng mô hình kinh doanh sẽ giúp bạn xây dựng nền tảng vận hành hiệu quả ngay từ bước đầu. Vậy mô hình kinh doanh là gì? Tìm hiểu ngay trong bài viết sau!
Khởi nghiệp không chỉ bắt đầu từ ý tưởng, mà còn từ việc xác định rõ mô hình kinh doanh. Hiểu đúng "mô hình kinh doanh là gì" giúp cá nhân và doanh nghiệp xây dựng nền tảng vững chắc để tạo giá trị, thu hút khách hàng và phát triển bền vững.
Bạn đọc lưu ý: Nội dung đề cập trong bài viết được tổng hợp dựa trên thông tin chung của thị trường, không đại diện cho duy nhất các sản phẩm và dịch vụ của Techcombank. |
Mô hình kinh doanh (Business model) là cách một doanh nghiệp hoạt động, tạo ra giá trị và thu lợi nhuận. Nói cách khác, đây là “bản thiết kế” tổng thể cho cách một doanh nghiệp vận hành - từ việc xác định khách hàng mục tiêu, sản phẩm/dịch vụ cung cấp, đến cách tổ chức nguồn lực và tạo dòng tiền.
Một mô hình kinh doanh hiệu quả không chỉ trả lời câu hỏi: “Doanh nghiệp bán cái gì cho ai?”, mà còn phải làm rõ “Doanh nghiệp sẽ kiếm tiền như thế nào và làm sao duy trì điều đó một cách bền vững?”.
Mô hình kinh doanh là “bản thiết kế” cho cách doanh nghiệp tạo ra giá trị và vận hành để thu lợi nhuận.
Một mô hình kinh doanh hoàn chỉnh thường gồm 9 yếu tố cốt lõi theo khung Business Model Canvas:
Mô hình kinh doanh được cấu thành từ nhiều yếu tố.
Trong hành trình khởi nghiệp, mô hình kinh doanh đóng vai trò trung tâm:
Mô hình kinh doanh giúp startup tối ưu nguồn lực, xác định đúng giá trị và tăng cơ hội gọi vốn thành công ngay từ giai đoạn đầu.
Dưới đây là danh sách 20+ mô hình kinh doanh phổ biến:
STT |
Mô hình |
Mô tả chi tiết |
Ví dụ thực tế |
1 |
B2C (Business to Consumer) |
Bán hàng trực tiếp từ doanh nghiệp đến người tiêu dùng cuối. |
Zara, The Coffee House |
2 |
B2B (Business to Business) |
Bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ từ doanh nghiệp đến doanh nghiệp. |
Salesforce, Oracle |
3 |
C2C (Consumer to Consumer) |
Giao dịch giữa các cá nhân qua nền tảng trung gian. |
eBay, Shopee C2C |
4 |
D2C (Direct to Consumer) |
Doanh nghiệp tự sản xuất và bán trực tiếp cho người tiêu dùng. |
Allbirds, Glossier |
5 |
Freemium |
Cung cấp miễn phí tính năng cơ bản, thu phí với tính năng nâng cao. |
Spotify, Canva |
6 |
Subscription (Thu phí định kỳ) |
Khách hàng trả tiền định kỳ để sử dụng sản phẩm/dịch vụ. |
Netflix, Apple Music |
7 |
Marketplace (Sàn giao dịch) |
Nền tảng kết nối người mua và bán, thu phí giao dịch hoặc hoa hồng. |
Shopee, Tiki |
8 |
Dropshipping |
Bán hàng không cần tồn kho, nhà cung cấp chịu trách nhiệm giao hàng. |
Printful, Oberlo |
9 |
Franchise (Nhượng quyền) |
Mua quyền khai thác thương hiệu và mô hình kinh doanh từ công ty mẹ. |
KFC, Starbucks |
10 |
On-demand |
Cung cấp dịch vụ ngay theo yêu cầu, thường ứng dụng công nghệ. |
Grab, Gojek |
11 |
Affiliate Marketing |
Kiếm hoa hồng khi giới thiệu khách hàng mua hàng qua liên kết. |
Lazada Affiliate, Amazon Associates |
12 |
Licensing (Cấp phép bản quyền) |
Doanh nghiệp nhận phí khi người khác sử dụng tài sản trí tuệ hoặc thương hiệu. |
Disney, Marvel |
13 |
Ad-based (Quảng cáo) |
Cung cấp nội dung miễn phí, thu tiền từ quảng cáo. |
YouTube, TikTok |
14 |
Sản phẩm số (Digital Product) |
Kinh doanh sản phẩm kỹ thuật số không cần kho bãi. |
Ebook, phần mềm Canva |
15 |
Góp vốn kinh doanh |
Hợp tác đầu tư vào hoạt động kinh doanh, chia lợi nhuận theo tỷ lệ góp vốn. |
Nhà đầu tư thiên thần, Shark Tank |
16 |
White-label |
Bán lại sản phẩm do bên thứ ba sản xuất nhưng dán nhãn riêng. |
Thực phẩm chức năng OEM |
17 |
Tư vấn chuyên môn |
Cung cấp dịch vụ tư vấn dựa trên chuyên môn cá nhân. |
McKinsey, EY |
18 |
Crowdsourcing |
Huy động cộng đồng để đóng góp ý tưởng, nội dung, sản phẩm. |
Wikipedia, Threadless |
19 |
Peer-to-Peer Services |
Kết nối trực tiếp người dùng để chia sẻ dịch vụ. |
Couchsurfing, BlaBlaCar |
20 |
Leasing (Cho thuê tài sản) |
Cho thuê tài sản sở hữu để sinh lời thụ động. |
Airbnb, Luxstay |
21 |
Data Monetization |
Phân tích và bán dữ liệu người dùng để tối ưu hóa quảng cáo. |
Google Ads, Facebook Ads |
22 |
Pay-per-use |
Người dùng chỉ trả tiền khi sử dụng sản phẩm/dịch vụ. |
Amazon Web Services, Dropbox |
23 |
Bundling (Bán gói sản phẩm) |
Kết hợp nhiều sản phẩm/dịch vụ thành gói ưu đãi. |
Combo McDonald's, Apple One |
24 |
API-as-a-service |
Cung cấp API cho nhà phát triển bên thứ ba sử dụng. |
Stripe, OpenAI |
Từ B2C, Freemium đến API-as-a-service – mỗi mô hình kinh doanh đều có cách tạo ra giá trị và dòng tiền khác nhau, phù hợp với từng ngành và giai đoạn phát triển.
Dù mô hình kinh doanh là nền tảng quan trọng khi bắt đầu khởi nghiệp, nhiều nhà sáng lập vẫn dễ mắc những sai lầm phổ biến dưới đây:
Không xuất phát từ nhu cầu thị trường hay sao chép mô hình thiếu điều chỉnh là lý do khiến nhiều startup thất bại từ bước đầu.
Mô hình kinh doanh là bản thiết kế cách một công ty tạo ra, cung cấp và thu giữ giá trị. Nó tập trung vào cách doanh nghiệp hoạt động để tạo ra lợi nhuận
Kế hoạch kinh doanh là tài liệu chi tiết hơn, phác thảo các mục tiêu của công ty, chiến lược để đạt được chúng, và bao gồm phân tích thị trường, dự báo tài chính, đội ngũ quản lý... Mô hình kinh doanh là một phần cốt lõi của kế hoạch kinh doanh
Có, hoàn toàn có thể và thậm chí là một chiến lược phổ biến để đa dạng hóa doanh thu và giảm rủi ro. Ví dụ như Amazon với thương mại điện tử, điện toán đám mây (AWS) và dịch vụ phát trực tuyến.
Có, mô hình kinh doanh không phải là cố định. Thị trường, công nghệ và nhu cầu khách hàng luôn thay đổi, đòi hỏi doanh nghiệp phải liên tục xem xét, điều chỉnh hoặc thậm chí đổi mới hoàn toàn mô hình kinh doanh của mình để duy trì tính cạnh tranh và phát triển.
Dù lựa chọn mô hình kinh doanh nào, điều quan trọng là phải hiểu rõ bản chất "mô hình kinh doanh là gì" để đưa ra quyết định phù hợp với năng lực, thị trường và mục tiêu dài hạn. Đây là bước đi chiến lược đầu tiên trên hành trình khởi nghiệp hiệu quả.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo và có thể thay đổi theo từng thời điểm.
Xem tất cả