Báo cáo Tháng 02: Liệu Việt Nam có hòa cùng làn sóng nới lỏng tiền tệ?

 

 

Nhìn chung các chuyên gia tiếp tục cho rằng thời điểm Fed bắt đầu nâng lãi suất là vào giữa năm 2015. Đồng USD đã tăng 18% so với rổ các đồng tiền mạnh, tính từ giữa năm ngoái.

Trong biên bản họp FOMC mới nhất, Fed nhận định nền kinh tế Mỹ đang tăng trưởng vững chắc, số việc làm tăng mạnh với tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống. Lạm phát đang nằm dưới mức mục tiêu dài hạn 2% là lý do chính khiến Fed kiên nhẫn chưa vội tăng lãi suất từ mức trần 0.25% hiện tại. Tuy nhiên Fed cũng nhận định lạm phát giảm chủ yếu là do giá năng lượng giảm mạnh, còn sức mua các hộ gia đình vẫn đang tăng lên. Fed cho rằng lạm phát sẽ tiếp tục giảm trong ngắn hạn, còn trong trung hạn sẽ dần tiệm cận với mức 2%.

Sau tuyên bố trên, đồng USD đã tăng giá so với nhiều đồng tiền khác. Nhiều chuyên gia quốc tế giữ nguyên dự báo thời điểm Fed nâng lãi suất. Theo bloomberg thống kê, phần đông các chuyên gia dự báo thời điểm Fed bắt đầu nâng lãi suất là vào quý 3.

Chúng tôi cho rằng nếu tỷ lệ thất nghiệp duy trì sự cải thiện nhanh như hiện tại, ít khả năng Fed lùi thời điểm bắt đầu nâng lãi suất sang năm 2016. Giá năng lượng đã ở mức quá thấp so với chi phí khai thác dầu ở nhiều nơi trên thế giới và sẽ phục hồi cùng với sự trở lại của những quốc gia sử dụng nhiều dầu mỏ như Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ. Môi trường lạm phát thấp do giá năng lượng giảm sẽ khiến Fed không tăng mạnh lãi suất, nhưng sẽ vẫn bắt đầu điều chỉnh trong nửa sau của năm 2015.
 

 

Nhiều NHTW đang có động thái nới lỏng tiền tệ để hạn chế những bất lợi từ việc đồng USD tăng giá so với các đồng tiền khác như giảm phát và xuất khẩu sụt giảm.

Riêng trong tháng 1 có đến 15 nước điều chỉnh chính sách tiền tệ theo hướng nới lỏng trước lo ngại về giảm phát và xuất khẩu yếu đi do đồng USD tăng giá. Những nước có đồng tiền thả nổi tác động lên tỷ giá bằng cách hạ lãi suất, một số nước khác can thiệp trực tiếp vào tỷ giá như thay đổi biên độ dao động cho phép như Singapore và Trung Quốc. Ngay cả Nga, một nước vừa mới liên tục tăng lãi suất do đồng Rúp mất 50% giá trị so với USD, cũng vừa bất ngờ hạ lãi suất từ 17% xuống 15% trong bối cảnh giá dầu dưới 50$/ thùng và căng thẳng tại Ukraine chưa chấm dứt. Việc này làm giới chuyên gia kỳ vọng các NHTW khác như Thái Lan, Hàn Quốc sẽ nối tiếp xu hướng hạ lãi suất.

Mặc dù tiền Đồng đã được NHNN điều chỉnh giảm 1% so với USD ngay trong tháng 1, nhưng chưa đáng kể so với đà mất giá của nhiều đồng tiền khác. Điều đó có nghĩa tiền Đồng vẫn tăng giá so với ngay cả các đồng tiền mạnh khác như JPY, AUD, EUR, SGD cũng như nhiều đồng tiền khác trong khu vực.
 

 

Giá hàng hóa tiếp tục neo ở mức thấp do đồng USD mạnh lên, ảnh hưởng xấu đến cán cân xuất nhập khẩu của Việt Nam kể từ tháng 9 năm ngoái.

Giá hàng hóa giảm mạnh kể từ tháng 7 năm ngoái, như đã cập nhật trong các báo cáo trước, làm cán cân thương mại của Việt Nam xấu đi so với cùng kỳ kể từ tháng 9/2014, do Việt Nam xuất khẩu nhiều hàng hóa thô trong khi nhập khẩu nhiều hàng hóa thành phẩm. Thặng dư của khu vực FDI kém đi còn thâm hụt của khu vực kinh tế trong nước tăng lên.

Nếu giá hàng hóa không hồi phục trở lại, thâm hụt thương mại khả năng cao sẽ quay trở lại trong năm 2015. Ngoài ra, cán cân thương mại cũng thường không có diễn biến tích cực trong nửa đầu năm. Bởi vậy, đây là một trong những yếu tố quan trọng tác động đến diễn biến tỷ giá USD/VND trong nửa đầu năm 2015.
 

 

Trong nước, xu hướng bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài từ giữa năm ngoái đã chững lại nhưng chưa chuyển sang xu thế mua ròng rõ ràng, và rủi ro rút vốn FII vẫn còn nếu đồng USD tiếp tục mạnh lên.

Khối ngoại đã bán ròng mạnh trong quý 4, tổng cộng 11.7 nghìn tỷ Đồng, trùng với thời điểm tỷ giá biến động mạnh. Sang năm 2015, xu hướng bán ròng đã không còn nhưng xu hướng mua ròng cũng chưa xuất hiện.

Động thái của khối ngoại có vẻ phụ thuộc nhiều vào thay đổi chính sách tiền tệ của các nước lớn, mà hiện tại là từ Mỹ. Vì vậy nếu đồng đô la Mỹ tiếp tục tăng giá có thể lại tạo ra một làn sóng bán tháo chứng khoán mới.
 

 

Liệu Việt Nam có đứng ngoài làn sóng nới lỏng tiền tệ tại nhiều quốc gia khác khi lạm phát liên tục giảm thấp trong nhiều tháng qua và cán cân thương mại đang có những dấu hiệu xấu đi.

Tỷ giá hiện đang khá ổn định, thấp hơn cả mức mua vào của NHNN chủ yếu do thanh khoản tiền Đồng đang khá căng thẳng trước kỳ nghỉ Tết kéo dài. Các Ngân hàng bán ra ngoại tệ để chuẩn bị tiền Đồng cho nhu cầu thanh toán mùa lễ Tết.

Chúng tôi cho rằng những sức ép từ bên ngoài như đã nêu trên sẽ rõ ràng hơn từ sau Tết, khi thanh khoản tiền Đồng dồi dào hơn. Trước những áp lực này, NHNN có thể sẽ dùng các biện pháp can thiệp để giữ cho tỷ giá chỉ thay đổi thêm tối đa 1% còn lại (trong phạm vi điều chỉnh 2% như đã tuyên bố).

Chúng tôi nhận định NHNN sẽ không hạ lãi suất mặc dù lạm phát đã giảm xuống dưới 1% (yoy), bởi mức lãi suất hấp dẫn cho tiền Đồng như hiện nay giúp tăng khả năng kiểm soát tỷ giá và bảo toàn dự trữ ngoại hối.
 

MIỄN TRỪ TRÁCH NHIỆM
Báo cáo này (“Báo cáo”) do Ngân hàng thương mại Cổ phần Kỹ thương Việt Nam (“Techcombank”) soạn thảo nhằm mục đích cung cấp thông tin cho Khách hàng của Techcombank. Khách hàng có thể sao chép hoặc trích dẫn trực tiếp hoặc gián tiếp một phần hay toàn bộ Báo cáo này với điều kiện việc sao chép, trích dẫn phải giữ đúng bản quyền và ghi chú rõ ràng về bản quyền của Techcombank.
Báo cáo này được xây dựng dựa trên các ý kiến chuyên nghiệp được đưa ra một cách cẩn trọng, độc lập và căn cứ vào các nguồn thông tin được cho là đáng tin cậy vào ngày ban hành Báo cáo này. Tuy nhiên, mọi nhận định trong Báo cáo này đều là ý kiến riêng của tác giả. Techcombank không cam kết và bảo đảm về sự chính xác, kịp thời, hoàn chỉnh và ổn định của các thông tin trong báo cáo dưới bất kỳ tình huống nào. Techcombank không có nghĩa vụ phải cập nhật, điều chỉnh, bổ sung thông tin sau khi báo cáo được phát hành.
Báo cáo này không phải là và không được coi là hoạt động tư vấn hoặc là các khuyến nghị hoặc ý kiến tư vấn đầu tư, tài chính, tư vấn mua, bán bất kỳ sản phẩm nào hoặc tư vấn cho bất cứ hoạt động kinh doanh nào và không nhằm mục đích phục vụ lợi ích của bất kỳ cá nhân/tổ chức nào, bao gồm cả Techcombank và/hoặc các chi nhánh và công ty con của Techcombank. Khách hàng được khuyến cáo nên coi những thông tin được cung cấp trong báo cáo như là một nguồn thông tin tham khảo và Khách hàng nên sử dụng dịch vụ tư vấn, luật sư chuyên nghiệp khi đưa ra các quyết định kinh doanh, đầu tư của mình. Techcombank, tác giả báo cáo, lãnh đạo và/hoặc nhân viên của Techcombank sẽ không chịu bất kỳ trách nhiệm nào đối với bất cứ cá nhân, tổ chức nào liên quan đến báo cáo này trong bất kỳ tình huống nào.
Nếu khách hàng có bất kỳ bình luận, câu hỏi hoặc mối quan tâm đặc biệt nào về các thông tin đề cập trong báo cáo xin liên hệ với chúng tôi theo thông tin liên hệ sau:
Phòng phân tích Kinh tế và Thị trường    
Khối nguồn vốn và thị trường tài chính – Ngân hàng Kỹ thương Việt Nam
Tầng 18, 191 Bà Triệu, Hai Bà Trưng, Hà Nội
Email: KNV-PhongPhantichKinhtevaThiTruong@techcombank.com.vn